Cubismu

Cubismu
movimientu artísticu, estilu arquiteutónicu, movimiento pictórico (es) y estilu artísticu
protocubismo (es) Cubismu

El cubismu ye un movimientu artísticu de vanguardia d'entamos del sieglu XX que revolucionó la pintura y la escultura europees ya inspiró movimientos rellacionaos con elli nes estayes musical, lliteraria y arquitectónica. El cubismu ye consideráu'l movimientu artísticu más influyente del sieglu XX.^[1][2]. El términu úsase pa denomar un conxuntu d'obres d'arte de toa triba producíes en París (Montmartre, Montparnasse y Puteaux) nes décades de 1910 y 1920.

Los pioneros del movimientu foron Georges Braque y Pablo Picasso, a los que s'axuntaron dempués joined by Jean Metzinger, Albert Gleizes, Robert Delaunay, Henri Le Fauconnier, Fernand Léger y Juan Gris^[3]. Considérense como precursores del movimientu les últimes pintures de Paul Cézanne, nes qu'esti esploró la representación tridimensional de los oxetos. Una retrospectiva d'esti autor espúsose nel Salon d'Automne parisín en 1904, y dempués los sos trabayos más actuales espunxéronse nel mesmu salón en 1905 y 1906; a too ello siguiéronse dos esposiciones conmemoratives celebraes dempués de la so muerte en 1907^[4].

La representación cubista analícense los oxetos, descompónense y reconstrúinse nuna forma abstracta na que, en cuenta de mostrar l'oxetu dende un puntu de vista únicu, l'artista represéntalu dende una multitú d'ellos, pa obtener una representación d'elli nun contestu más ampliu^[5].

L'impautu del cubismu foi pergrande nel espaciu y nel tiempu. Espardiose bien ceo per tol mundu, evolucionando al facelo de forma distinta en función de los países. Dafechu, el cubismu foi'l puntu de partida d'un procesu evolutivu que dio como resultáu un garapiellu de movimientos artísticos diversos^[6]. Asina, en Francia orixináronse, a partir d'elli, movimientos como l'orfismu, l'arte abstractu y, mas sero, el purismu^[7][8]. Notros países el futurismu, el suprematismu, el dadaísmu, el constructivismu y el movimientu De Stijl desarrolláronse en rempuesta al cubismu. Les primeres pintures futuristes compartíen col cubismu la so fusión de pasáu y presente, la representación simultánea de diferentes perspeutives del suxetu pictóricu, que se conoz como perspeutiva múltiple, simultaneidá o multiplicidá^[9], mentantu que'l constructivismu foi influenciáu pola téunica picassiana de construyir escultures a partir d'elementos separtaos.^[10]. Otros filos que xunen a estos movimientos aparentemente tan dixebraos inclúin la facetación o simplificación de les formes xeométriques y l'asociación ente la mecanización y la vida moderna.

1. ↑ Christopher Green, MoMA collection, Cubism, Introduction, from Grove Art Online, Oxford University Press, 2009 (n'inglés).
2. ↑ Cubism: The Leonard A. Lauder Collection, The Metropolitan Museum of Art, New York, 2014 (n'inglés).
3. ↑ Christopher Green, MoMA collection Cubism, Origins and application of the term, from Grove Art Online, Oxford University Press, 2009.
4. ↑ Joann Moser, Jean Metzinger in Retrospect, Pre-Cubist works, 1904–1909, The University of Iowa Museum of Art, J. Paul Getty Trust, University of Washington Press 1985, páxs. 34-42
5. ↑ Jean Metzinger, Note sur la peinture, Pan (París), Ochobre-payares 1910.
6. ↑ Christopher Green, Cubism and Its Enemies: Modern Movements and Reaction in French Art, 1916-1928, Yale University Press, New Haven and London, 1987, ISBN 0300034687
7. ↑ Hajo Düchting, Orphism, MoMA, Grove Art Online, Oxford University Press, 2009 (n'inglés).
8. ↑ Magdalena Dabrowski, Geometric Abstraction, Heilbrunn Timeline of Art History, The Metropolitan Museum of Art, New York, 2000 (n'inglés).
9. ↑ Christopher Green, 2009, Cubism, Meanings and interpretations, MoMA, Grove Art Online, Oxford University Press, 2009 (n'inglés).
10. ↑ Christina Lodder, 2009, Constructivism, Formation, 1914–21, MoMA, Grove Art Online, Oxford University Press, 2009 (n'inglés).